Jak odzyskać zadatek przy niezrealizowanej umowie?
Zadatek to popularna forma zabezpieczenia umowy, mająca na celu potwierdzenie powagi zamiarów stron oraz zabezpieczenie wykonania zobowiązań. Jednak co się dzieje, gdy umowa nie zostaje zrealizowana? Czy zawsze można odzyskać wpłacony zadatek? W tym artykule wyjaśniamy, w jakich sytuacjach przysługuje zwrot zadatku, a kiedy można domagać się jego podwójnej wartości.
Czym jest zadatek?
Zadatek to suma pieniężna przekazywana przy zawieraniu umowy, stanowiąca zabezpieczenie jej wykonania. W przypadku realizacji umowy, zadatek jest zaliczany na poczet świadczenia strony, która go dała. Jeśli umowa nie zostanie wykonana, skutki zależą od przyczyny niewykonania i zapisów umowy.Kiedy można odzyskać zadatek?
Zgodnie z art. 394 Kodeksu cywilnego:- Jeśli umowa nie zostanie wykonana z winy strony, która otrzymała zadatek, strona wpłacająca może odstąpić od umowy i żądać zwrotu zadatku w podwójnej wysokości.
- Jeśli umowa nie zostanie wykonana z winy strony, która wpłaciła zadatek, druga strona może odstąpić od umowy i zatrzymać zadatek.
- Jeśli niewykonanie umowy nastąpiło z przyczyn niezależnych od obu stron, zadatek powinien zostać zwrócony w pełnej wysokości.
Jak odzyskać zadatek?
- Analiza umowy: Sprawdź, czy w umowie zawarto postanowienia dotyczące zadatku i warunków jego zwrotu.
- Oświadczenie o odstąpieniu od umowy: Jeśli druga strona nie wykonała umowy, złóż pisemne oświadczenie o odstąpieniu od umowy, wskazując na przyczynę niewykonania.
- Wezwanie do zapłaty: Jeśli druga strona nie zwróciła zadatku dobrowolnie, wyślij pisemne wezwanie do zapłaty, określając termin zwrotu i wskazując podstawę prawną.
- Postępowanie sądowe: W przypadku braku reakcji, możesz dochodzić swoich roszczeń na drodze sądowej.
Przykład z praktyki
Pani Anna wpłaciła zadatek na zakup mieszkania, jednak sprzedający nie był w stanie dostarczyć wymaganych dokumentów, co uniemożliwiło zawarcie umowy. Pani Anna złożyła oświadczenie o odstąpieniu od umowy i wezwała sprzedającego do zwrotu podwójnej wartości zadatku. Po bezskutecznym wezwaniu, skierowała sprawę do sądu, który przyznał jej rację i zasądził zwrot zadatku w podwójnej wysokości.Podsumowanie
Odzyskanie zadatku przy niezrealizowanej umowie zależy od przyczyny niewykonania i zapisów umowy. W przypadku niewykonania umowy z winy drugiej strony, masz prawo do zwrotu zadatku, a nawet jego podwójnej wartości. Warto skonsultować się z prawnikiem: adwokatem lub radcą prawnym, aby skutecznie dochodzić swoich praw.
Jeśli potrzebujesz pomocy w odzyskaniu zadatku lub masz pytania dotyczące umów, skontaktuj się z Kancelarią Gocal. Nasi prawnicy służą pomocą w sprawach cywilnych i gospodarczych.
Opracował: Dariusz Gocał Stan prawny na dzień: 12 kwietnia 2025
