Zadośćuczynienie w związku ze śmiercią bliskiej osoby w wyniku wypadku
Opracował prawnik: Magdalena Rybicka, według stanu prawnego na dzień 2 maja 2022 r.
Definicja zadośćuczynienia wynika z art. 445 Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, Dz. U. poz. 1740 t.j, zgodnie z którym za doznaną krzywdę przewidziana jest dla poszkodowanego stanowiąca świadczenie mające ‘’zadośćuczynić’’ szkodzie niematerialnej, nacechowanej ujemnymi konsekwencjami dla poszkodowanego w postaci przeżyć psychicznych, niekiedy również łączącego się z tym bólu fizycznego.
Podstwa przyznania zadośćuczynienia po śmierci osoby bliskiej.
Zadośćuczynienie pieniężne przyznane na podstawie art 446 § 4 Kodeksu Cywilnego ma na celu rekompensatę związaną ze stratą bliskiej osoby i złagodzenie dotkliwości fizycznych oraz cierpień psychicznych członków rodziny, a także ma pomóc im przystosować się do nowej rzeczywistości. Kwestia zadośćuczynienia pieniężnego stwarza wiele problemów w praktyce, gdyż szkoda niemajątkowa jest bardzo trudna do ustalenia i wyrażenia (Vide. Wyrok Sądu Okręgowego w Siedlcach z dnia 20 lipca 2020 r., sygn. akt. I C 1197/18).
Komu przysługuje zadośćuczynienie i na jakiej podstawie?
Krąg uprawnionych do świadczenia nie został sprecyzowany w dość oczywisty sposób. Regulacja kodeksowa wskazuje na najbliższych zmarłemu, co jest pojęcie względnym, ponieważ mogą to być małżonek zmarłego, konkubent, wstępni, zstępni, rodzeństwo oraz inni, względem których śmierć odcisnęła piętno szkody.
Biorąc pod uwagę zapisy polisy ubezpieczenia oraz podmiot odpowiedzialny do naprawienia szkody, pamiętać należy o tym, iż o świadczenie można ubiegać się z polisy tego, kto przyczynił się do śmierci bliskiego (wówczas odpowiedzialność sprawcy kształtować się będzie na zasadach Odpowiedzialności Cywilnej - ubezpieczenie OC).
Zgodnie z art. 446 § 4 Kodeksu Cywilnego Sąd może przyznać najbliższym odpowiednią sumę pieniężną tytułem zadośćuczynienia. Pojęcie ‘’odpowiednia’’ jest pojęciem względnym, ponieważ składowe zadośćuczynienie uwzględniane są indywidualnie, zależnie od konkretnego przypadku. Jak określił Sąd Najwyższy w Wyroku z dnia 11 lipca 2019 r., sygn. akt. V CSK 179/18, “Zadośćuczynienie powinno uwzględniać dramatyzm doznań osoby bliskiej, poczucie osamotnienia i pustki, cierpienia moralne i wstrząs psychiczny wywołany śmiercią osoby najbliższej, rodzaj i intensywność więzi łączącej pokrzywdzonego ze zmarłym, oparcie w innych osobach bliskich, wiek osoby uprawnionej do zadośćuczynienia, stopień w jakim pokrzywdzony będzie umiał się znaleźć w nowej rzeczywistości i zdolności jej zaakceptowania, leczenie doznanej traumy, a także wiek pokrzywdzonego (zob. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 22 lutego 2018 r., I CSK 377/17, z dnia 12 września 2002 r., IV CKN 1266/00 i z dnia 3 czerwca 2011 r., III CSK 279/10).” Każdy przypadek, w którym nastąpiła śmierć rozpatrywany musi być samodzielnie, w oparciu o wymienione składowe.
Kiedy ubiegać się o świadczenie?
Ramy czasowe do wniesienia roszczenia przez uprawnionego w przypadku gdy zdarzenie powodujące śmierć nastąpiło w wyniku przestępstwa, które zostało ustalone w drodze postępowania karnego. Wówczas termin na wystąpienia z roszczeniem o wypłatę świadczenia wynosi lat 20 i jest liczony od momentu popełnienia czynu będącego przestępstwem.
Gdy Towarzystwo Ubezpieczeniowe odmówi wypłaty świadczenia…
Z odmową wypłaty świadczenia z tytułu śmierci bliskiej osoby spotkać się można w wielu przypadkach. W praktyce często firmy ubezpieczeniowe odmawiają wypłaty należnego świadczenia, bądź wypłacają sumę nieadekwatną do wartości szkody i chcąc korzystnie dla siebie zamknąć możliwość dochodzenia sprawiedliwości w Sądzie proponują dopłatę świadczeń i podpisanie ugody pozasądowej. Brak wiedzy na temat skutecznego odwoływania się od decyzji ubezpieczeniowych bądź nieumiejętność zastosowania przepisów prawa w praktyce często stwarza wiele kłopotów. Z tego wzgledu pomoc prawnika Naszej Kancelarii jest niezbędna. Wiedza i doświadczenie, to dwa atrybuty, dzięki którym możesz za Naszym pośrednictwem uzyskać zadośćuczynienia za śmierć bliskiej osoby w pełnym wymiarze sumy.
Definicja zadośćuczynienia wynika z art. 445 Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, Dz. U. poz. 1740 t.j, zgodnie z którym za doznaną krzywdę przewidziana jest dla poszkodowanego stanowiąca świadczenie mające ‘’zadośćuczynić’’ szkodzie niematerialnej, nacechowanej ujemnymi konsekwencjami dla poszkodowanego w postaci przeżyć psychicznych, niekiedy również łączącego się z tym bólu fizycznego.
Podstwa przyznania zadośćuczynienia po śmierci osoby bliskiej.
Zadośćuczynienie pieniężne przyznane na podstawie art 446 § 4 Kodeksu Cywilnego ma na celu rekompensatę związaną ze stratą bliskiej osoby i złagodzenie dotkliwości fizycznych oraz cierpień psychicznych członków rodziny, a także ma pomóc im przystosować się do nowej rzeczywistości. Kwestia zadośćuczynienia pieniężnego stwarza wiele problemów w praktyce, gdyż szkoda niemajątkowa jest bardzo trudna do ustalenia i wyrażenia (Vide. Wyrok Sądu Okręgowego w Siedlcach z dnia 20 lipca 2020 r., sygn. akt. I C 1197/18).
Komu przysługuje zadośćuczynienie i na jakiej podstawie?
Krąg uprawnionych do świadczenia nie został sprecyzowany w dość oczywisty sposób. Regulacja kodeksowa wskazuje na najbliższych zmarłemu, co jest pojęcie względnym, ponieważ mogą to być małżonek zmarłego, konkubent, wstępni, zstępni, rodzeństwo oraz inni, względem których śmierć odcisnęła piętno szkody.
Biorąc pod uwagę zapisy polisy ubezpieczenia oraz podmiot odpowiedzialny do naprawienia szkody, pamiętać należy o tym, iż o świadczenie można ubiegać się z polisy tego, kto przyczynił się do śmierci bliskiego (wówczas odpowiedzialność sprawcy kształtować się będzie na zasadach Odpowiedzialności Cywilnej - ubezpieczenie OC).
Zgodnie z art. 446 § 4 Kodeksu Cywilnego Sąd może przyznać najbliższym odpowiednią sumę pieniężną tytułem zadośćuczynienia. Pojęcie ‘’odpowiednia’’ jest pojęciem względnym, ponieważ składowe zadośćuczynienie uwzględniane są indywidualnie, zależnie od konkretnego przypadku. Jak określił Sąd Najwyższy w Wyroku z dnia 11 lipca 2019 r., sygn. akt. V CSK 179/18, “Zadośćuczynienie powinno uwzględniać dramatyzm doznań osoby bliskiej, poczucie osamotnienia i pustki, cierpienia moralne i wstrząs psychiczny wywołany śmiercią osoby najbliższej, rodzaj i intensywność więzi łączącej pokrzywdzonego ze zmarłym, oparcie w innych osobach bliskich, wiek osoby uprawnionej do zadośćuczynienia, stopień w jakim pokrzywdzony będzie umiał się znaleźć w nowej rzeczywistości i zdolności jej zaakceptowania, leczenie doznanej traumy, a także wiek pokrzywdzonego (zob. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 22 lutego 2018 r., I CSK 377/17, z dnia 12 września 2002 r., IV CKN 1266/00 i z dnia 3 czerwca 2011 r., III CSK 279/10).” Każdy przypadek, w którym nastąpiła śmierć rozpatrywany musi być samodzielnie, w oparciu o wymienione składowe.
Kiedy ubiegać się o świadczenie?
Ramy czasowe do wniesienia roszczenia przez uprawnionego w przypadku gdy zdarzenie powodujące śmierć nastąpiło w wyniku przestępstwa, które zostało ustalone w drodze postępowania karnego. Wówczas termin na wystąpienia z roszczeniem o wypłatę świadczenia wynosi lat 20 i jest liczony od momentu popełnienia czynu będącego przestępstwem.
Gdy Towarzystwo Ubezpieczeniowe odmówi wypłaty świadczenia…
Z odmową wypłaty świadczenia z tytułu śmierci bliskiej osoby spotkać się można w wielu przypadkach. W praktyce często firmy ubezpieczeniowe odmawiają wypłaty należnego świadczenia, bądź wypłacają sumę nieadekwatną do wartości szkody i chcąc korzystnie dla siebie zamknąć możliwość dochodzenia sprawiedliwości w Sądzie proponują dopłatę świadczeń i podpisanie ugody pozasądowej. Brak wiedzy na temat skutecznego odwoływania się od decyzji ubezpieczeniowych bądź nieumiejętność zastosowania przepisów prawa w praktyce często stwarza wiele kłopotów. Z tego wzgledu pomoc prawnika Naszej Kancelarii jest niezbędna. Wiedza i doświadczenie, to dwa atrybuty, dzięki którym możesz za Naszym pośrednictwem uzyskać zadośćuczynienia za śmierć bliskiej osoby w pełnym wymiarze sumy.